PetroTimes) - Sau
một thời gian sở hữu căn hộ chung cư, nơi được ví như “an cư lạc nghiệp” thì
nhiều người ngày càng không mặn mà với loại hình nhà ở này do quá nhiều bất
cập.
Sử dụng sai công năng…
Theo khảo sát của PV PetroTimes, hiện
tượng nhếch nhác, xuống cấp, chật chội… là thực trạng phổ biến ở nhiều chung cư
hiện nay ở Hà Nội. Thế nhưng, một trong những điều khiến người dân bức xúc
nhất, chính là tình trạng sử dụng sai mục đích một số hạng mục công trình.
Trong đó phải kể đến việc tận dụng các diện tích công cộng để làm chỗ kinh
doanh, diễn ra hầu hết ở các tòa nhà chung cư. Đặc biệt thực trạng các doanh
nghiệp tìm đến các khu chung cư thuê văn phòng, gây áp lực cho hạ tầng cũng
khiến người dân bức xúc.
Không khó để nhận thấy thực trạng, nhiều căn hộ chung cư được
chuyển sang cho các doanh nghiệp thuê làm trụ sở, hoặc văn phòng giao dịch. Hầu
hết tầng 1 các tòa nhà chung cư đều được sử dụng làm quán cà phê, quán ăn, các
cửa hàng, bãi trông xe tự phát... lấn chiếm các khoảng không gian chung. Điều
này đã và đang làm ảnh hưởng sinh hoạt cộng đồng dân cư; gây ô nhiễm môi
trường; tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao; vi phạm quy định của nhà nước về quản lý
sử dụng chung cư.
“Nếu là nhà ở, mỗi căn hộ chỉ có vài người nhưng một văn phòng thì
có tới hàng chục nhân viên, chưa kể lượng khách ra vào giao dịch hàng ngày. Cả
tòa nhà có 4 cái thang máy, nhân viên văn phòng, khách đến giao dịch ồn ào cả
ngày, chỗ để xe lúc nào cũng chật cứng vì quá tải. Nhỡ xảy ra hỏa hoạn thì
thoát hiểm thế nào?” - một cư dân KĐT Nam Trung Yên lo ngại.
TS. KTS Đào Ngọc Nghiêm nhận
định: “Xây dựng nhà ở nên gắn kết với tổng thể cả khu đô thị và phải có sự giám
sát của Nhà nước chứ không thể để chủ đầu tư chỉ chú trọng xây các công trình
khác để kiếm lợi”.
KĐT Trung Hòa – Nhân Chính, hoặc Khu Nam Nam Trung Yên, là những
ví dụ cụ thể về “thực trạng” đáng lo ngại nói trên. Có thể thấy, vào thời điểm
năm 2006, lúc mới đi vào hoạt động, ít ai nghĩ rằng những KĐT này lại trở nên
đông đúc chật chội như hiện nay. Toàn bộ nhà chung cư khu Trung Hòa - Nhân
Chính, đều được cấp giấy phép xây nhà chung cư để ở, nên việc cho thuê làm văn
phòng đã gây nên tình trạng lộn xộn, hạ tầng nhanh chóng bị quá tải... dẫn đến
bức xúc của các hộ dân, cũng là điều dễ hiểu.
Được biết, việc các doanh nghiệp lựa chọn các KĐT để đặt trụ sở và
văn phòng giao dịch, ngoài lý do để tiết kiệm chi phí cũng còn vì nhiều “cái
tiện” khác. Ví như sân chung cư có thể được tận dụng làm nơi thoải mái đỗ xe.
Nhiều chủ doanh nghiệp còn sử dụng căn hộ thuê, vừa là trụ sở nhưng cũng đồng
thời là nhà ăn, nhà ở cho công nhân viên của mình.
Chủ đầu tư “mang con, bỏ chợ”
Một thực tế hiện nay cho thấy, những “áp lực” như trên đã khiến
nhiều gia đình rời bỏ nơi từng được lựa chọn làm tổ ấm, vì không chịu đựng nổi.
Ở thời điểm mới đưa vào hoạt động, KĐT Trung Hòa - Nhân Chính được nhiều người
dân lựa chọn bởi hạ tầng tương đối hoàn thiện, vị trí lại cũng gần trung tâm
thành phố, giao thông đi lại thuận tiện. Thời điểm ấy KĐT này cũng ít các tòa
nhà hơn bây giờ, đường rộng thoải mái, không gian lại thoáng đãng yên tĩnh nên
nhiều gia đình đã chọn làm nơi an cư lạc nghiệp của mình.
Thực tế, cơ quan chức năng cũng đã nhìn nhận thấy những nguy cơ
trong việc tùy tiện trong việc sử dụng chung cư hiện nay. Từ năm 2009 Bộ Xây
dựng từng Công văn số 2544/BXD-QLN yêu cầu một số địa phương tiến hành rà soát
và có biện pháp chấn chỉnh việc sử dụng cho thuê chung cư làm văn phòng. Thế
nhưng, từ đó đến nay vẫn chưa có gì chuyển biến. Các khu chung cư tại Hà Nội
vẫn là địa điểm lý tưởng để các DN chọn thuê căn hộ làm văn phòng giao dịch,
làm việc.
Ở góc nhìn xã hội học, ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội Vận
tải Hà Nội lại cho rằng, sự việc người dân “chán” các khu chung cư cũng có thể
nhìn nhận ở nhiều nguyên nhân. Nhưng quan trọng nhất là người dân chồng đủ tiền
mua chung cư nhưng không nhận được sổ đỏ. Đây là tài sản lớn của người dân, nên
họ rất muốn được chứng nhận quyền sở hữu, vì nếu có việc phải vay vốn làm việc
gì đó, nếu không có sổ đỏ thế chấp thì ngân hàng không cho vay. Như vậy chẳng
khác gì chủ đầu tư “mang con bỏ chợ”.
Diện tích chung tại nhiều khu đô
thi, khu chung cư bị chiếm dụng làm bãi gửi xe.
“Mặc dù Nhà nước đã có chủ trương cấp sổ đỏ cho các căn hộ chung
cư, nhưng thực tế là không dễ gì thực hiện. Lý do, nhiều chủ đầu tư khi mua lô
đất xây chung cư, đã đem sổ đỏ của lô đất ấy cắm cho ngân hàng vay vốn. Nay lại
cấp quyền sử dụng cho các hộ gia đình trên lô đất ấy, thì ngân hàng nào chấp
nhận? Họ phải nắm thứ gì để đảm bảo chủ đầu tư không xù nợ. Ở các chung cư rơi
vào trường hợp này, nếu cứ cấp sổ đỏ cho người dân thì sẽ càng phức tạp, và xảy
ra tranh chấp” – ông Bùi Danh Liên lập luận.
Các nguyên nhân khác được ông Bùi Danh Liên chỉ ra là, nhiều loại
phí ở chung cư hiện nay rất cao, so với mức thu nhập của người dân. Ở nhiều
chung cư, các chủ đầu tư “tận thu” phí đến mức, thậm chí lương của một công
chức bình thường không đủ để trả đủ loại “phí dịch vụ”. Chất lượng ở nhiều nhà
chung cư cũng kém, mà khu Nam Trung Yên; hay khu Đồng Tàu là những ví dụ cụ
thể. Nhiều DN xác định thuê hoặc mua chung cư để làm văn phòng, trụ sở giao
dịch phục vụ mục đích kinh doanh, nhưng không có thị trường, cộng với việc bị
người dân phản đối nên cũng phải chuyển đi nơi khác. Trong khi một bộ phận khác
cư dân, không chịu được những áp lực của các vấn đề nảy sinh trong KĐT nên đã
phải chuyển đi.
Cùng trao đổi về vấn đề này, TS. KTS. Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ
tịch Hội Quy hoạch kiến trúc Hà Nội cho rằng: Để giải quyết thực trạng nhếch
nhác, tùy tiện, sử dụng sai chức năng… xảy ra ở nhiều chung cư, cần phải thống
nhất được khái niệm về vấn đề nhà ở.
“Khái niệm này, sẽ được đề cập trong dự thảo Luật nhà ở, trong
thời gian tới. Đặc biệt trong luật về quy hoạch đô thị cũng đã phân khúc chức
năng và phân loại các công trình xây dựng. Trong đó nhà ở là chức năng dành cho
việc ở, còn các chức năng công cộng được bố trí ở các vị trí thích hợp khác.
Việc sử dụng lẫn lộn các chức năng xảy ra phổ biến ở nhiều KĐT hiện nay, đã gây
áp lực cho cư dân, cần phải được chấn chỉnh” - TS. KTS. Đào Ngọc Nghiêm bày tỏ.
TS. KTS Đào Ngọc Nghiêm cũng cho biết, Việt Nam cũng như ở một số
nước đều đưa ra một khái niệm gọi là “đất hỗn hợp” để xây những “công trình hỗn
hợp” – đa chức năng. Nhưng chúng ta cần phải hiểu rằng khái niệm ấy, không làm
thay đổi chức năng của công trình, không làm thay đổi quá trình vận hành của
công trình.
“Một vấn đề được đặt ra, xây dựng nhà ở nên gắn kết với tổng thể
cả KĐT, và phải có sự giám sát của Nhà nước, chứ không phải bỏ mặc cho chủ đầu
tư chỉ chú trọng xây các công trình để kiếm lợi, mà không trú trọng đến hạ tầng
xã hội. Thực tế quy hoạch thì có đầy đủ các hạng mục, thế nhưng ở các KĐT hiện
nay việc xây dựng hạ tầng lại không đảm bảo đồng bộ, điều này là rất khó chấp
nhận và cần các cơ quan có chức năng vào cuộc” - TS. KTS. Đào Ngọc Nghiêm nhấn
mạnh.
Thảo Phượng
Lời bình: Chúng ta cần đấu tranh để tránh những tiêu cực làm hỏng chung cư đẹp đẽ vốn có bửi những thế lực có quyền nhưng tham lam .
